Sunday, August 26, 2012

وقت خانه تکانی است

گزیده هایی از مصاحبه ام با هفته نامه آسمان که دیروز منتشر شد:


الان خیلی زود است درباره انتخابات حرف بزنیم و در این مورد فعلا برنامه ای ندارم.

به نظرم زمینه پیروزی اصلاح طلبان در شهر تهران بسیار زیاد است. با توجه به نتایج انتخاباتی که تاکنون برگزار شده و میزان پایین مشارکت در خیلی از بخش ها به نظر می رسد که رای تهران مشخص باشد. ما در انتخابات سال 88 بیشترین نرخ مشارکت را داشتیم و شهر تهران نظرش را درباره اصولگرایان و رییس جمهور وقت با رای خود اعلام کرد.

در شهرهای دیگر هم طی سه چهار سال اخیر پایگاهشان محکم تر شده، یعنی برخلاف تبلیغات اصولگرایان، پایگاه اصلاح طلبان در بین مردم نه تنها تضعیف نشده بلکه تقویت هم شده است. چون خیلی از پیش بینی های آنها درباره آینده کشور، هشدارهایی که درباره حرکت دولت و مجلس اصولگرا می دادند همه محقق شد.

الان چه اتهامی برای اصلاح طلبان باقی مانده است؟ اتهام آنها این است که آینده را دلسوزانه بیان کردند... به دنبال پاداش نبودند، می خواستند جلوی خسارت را بگیرند.

مدیریت کشور روزانه شد و همین باعث شد برنامه توسعه معطل بماند. یکدفعه برنامه چهارم توسعه که میثاق ملی بود و از مقام رهبری تا کارشناسان سازمان های مردم نهاد آن را به عنوان نقشه راه و دستور کار پذیرفته بودند زمین گیر شد. چرا؟ به این بهانه که با الگوی ایرانی- اسلامی انطباق ندارد یا رگه های غرب زدگی در آن دیده می شود.

قانون نه تنها نادیده گرفته شده، بلکه حرمت آن نیز شکسته می شود. به جایی می رسیم که می گویند دستگاه قانون گذاری در راس امور نیست. اینها اتفاقاتی است که در حاکمیت اصولگرایان رخ داده و اصلا نمی توان آن را با حاکمیت اصلاح طلبان مقایسه کرد. آقایان خودشان بگویند که کدامیک از این قانون گریزی ها، کدامیک از این نافرمانی ها، کدامیک از این زیر پاگذاشتن قانون و نادیده گرفتنش در دوران اصلاحات وجود داشت؟ هیچ یک.

طیف سنتی اصولگرایان خیلی این موضوع را بیان کرده است که مثلا صد رحمت به خاتمی، یا در دوره اصلاحات کجا چنین مسایل پیش آمد... خودشان می گویند حرف دیروز اصلاح طلبان حرف امروز ماست.

متاسفانه الان برخی در حاکمیت به این فکر می کنند که با خروج نخبگان از کشور، نه تنها نباید ناراحت باشند، بلکه باید خوشحال شوند. زیرا می گویند با خروج آن نخبگان، ما نخبگان خودمان را جایگزین می کنیم. اما مگر سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی که از دست برود، می توان به راحتی کسی را که دوست و رفیق شماست جایگزین کرد؟

اینکه بین اصولگرایان اصیل و اصلاح طلبان یک جبهه وحدت ملی تشکیل شود، امکان دارد. این تجربه در کشورهای مختلف دنیا رخ داده است. حتی طیف های متخاصم نیز وقتی پای منافع ملی کشورشان به میان می آید، پشت میز نشستند و دولت وحدت ملی یا دولت ائتلافی تشکیل دادند... اگر کسی نگران آینده کشور باشد، واقعیت موجود را در تمام زمینه های سیاسی و اقتصادی و اجتماعی باید بپذیرد.  

... و خیلی حرف های دیگر 

Wednesday, August 15, 2012

حذف و تفكيك جنسيتي رشته‌های دانشگاهی مغایر با قانون اساسي

ایلنا: عضو شوراي شهر تهران گفت: ‌در انتخاب رشته‌های امسال، بسیاری از رشته‌های دختران حذف و تفکیک جنسیتی صورت گرفته است این اتفاق با آموزه‌های دینی و قانون اساسی ما مغایرت دارد . 
به گزارش خبرنگار ايلنا، معصومه ابتکار رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران در جلسه امروز شوراي شهر تهران به تغییرات ایجاد شده در دفترچه‌های انتخاب رشته کنکور، اشاره كرد و افزود:‌ خانواه‌ها مراجعات متعددی داشته‌اند و از تغییرات در دفترچه انتخاب رشته کنکور امسال ابراز نگرانی کردند. 
وی تاکید کرد:‌ براساس قانون اساسی دسترسی به آموزش بدون تبعیض برای همه مشخص شده است. 
عضو شوراي شهر تهران با اشاره به دو بار چاپ دفترچه انتخاب رشته، گفت:‌ اين كار برای دانشجویان و خانواده‌های آن‌ها سردرگمی ايجاد کرده است و مراجع ذی صلاح و مجلس شورای اسلامی بهتر است به این موضوع رسیدگی کنند تا دختران نيز از فرصت مناسب و برابر در تحصیل برخوردار باشند.
وی همچنین با اشاره به عکس العمل شدید و مخالفت امام خمینی در خصوص کشیدن دیوار میان دانشجویان دختر و پسر در سال های نخست جمهوری اسلامی، یاد آور شد که تفکیک جنسیتی مورد تایید بنیانگزار جمهوری اسلامی نبود. 

خسرو دانشجو سخنگوی شورای شهر تهران نيز در پاسخ به اين اظهار نظر گفت:‌ من بار‌ها از هیات رئیسه شورا خواسته ام تا اين گونه مسائل در جلسه شورا بدون حضور مسئولان مربوطه مطرح نشود. 
وي ادامه داد:‌ در تغییرات صورت گرفته در دفترچه‌های انتخاب رشته کنکور امسال، از کل ۲۷ هزار، رشته و محل موجود در دانشگاه‌ها تنها ۷۷ رشته و محل آنکه حدود ۳ دهم از کل رشته محل‌ها می‌شود به دلیل کار کار‌شناسی به آقایان اختصاص داده شده است.
سخنگوي شوراي شهر تهران همچنين خاطر نشان كرد:‌ اصلاح دفترچه کنکور در زمانی اتفاق افتاد که هنوز هیچ انتخابی از سوی داوطلبان صورت نگرفته بود. اینترنت فرصت مناسبي را برای مسئولان دانشگاه ایجاد كرده است تا در بازده زماني اعلام رشته‌ها تا انتخاب رشته دانشجو‌ها، بتوانند از شواری گسترش مجوز رشته محل‌های جدیدی را اخذ کنند.
دانشجو تاكيد كرد:‌ تمام مسئولین سعی دارند ظرفیت‌های مناسبی برای پذیرش دانشجویان ایجاد شود بهتر است که با مسائل دقیق‌تر و منصفانه‌تر با آن برخورد شود.

به گزارش ايلنا، ابتكار در ابتداي صحبت‌هايش با تسلیت به بازماندگان حادثه زلزله اخیر در آذربایجان شرقی که تخریب مناطق روستایی را در بر داشته است، اظهار كرد‌: یشنهاد می‌‌كنم اعضای شورای شهر، شهردار تهران و معاونان شهرداری نیز ۱۰ روز از حقوق خود را برای کمک به مردم حادثه دیده کمک کنند.

Saturday, August 11, 2012

هشدارهای امام علی (ع) به صاحب منصبان

حکمرانی یا حکمروایی خوب، امروزه از ملاک های مهم و شاخص های سنجش کارآمدی دولت ها به شمار می آید. در این نوع حکمرانی، پاییندی به اصول و خط مشی های اخلاقی برای اداره جوامع و تلاش برای تحقق آرمان های بزرگی مانند عدالت و بهبود کیفیت زندگی آحاد جامعه لازم شمرده شده و به علاوه التزام به اخلاقیات سیاسی نیز از ملاک های مهم در ارزیابی میزان موفقیت دولت ها محسوب می شود.
مفاهیم حکمرانی و مدیریتی طی قرن ها تجارب جوامع مختلف مسیر دستیابی به شاخص های بهینه را طی کرده و اینک خرد بشری با پشت سر گذاردن دوران های پر فراز و نشیب و گاه تاریک و شرم آور به ملاک هایی رسیده که برای ارتقای کیفی زندگی، خود را بدان ها ملتزم می داند. در این حال باید به نظریاتی که با وجود گذشت زمان و تغییرات فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی، بیانگر آرمان های امروزی بشر است، توجه و تامل کرد.  
چنین نظریاتی البته متکی بر اندیشه عمیق انسان هایی بزرگ است که فراتر از زمان خود حرکت کرده و سخنشان همواره اثر گذار است. این گونه شخصیت ها حرف هایی برای گفتن دارند که چندین قرن بعد از آنها نیز در شرایط و فضاهای کاملا متفاوت دارای کاربرد موثر بوده و سخنانشان گویی از بهترین متون آکادمیک حکمرانی و مدیریت با توجه به مسایل و مشکلات روز استخراج شده است.
فرازهای بسیاری از نهج البلاغه نیز دارای چنین ظرفیتی است و به ویژه نامه امام علی (ع) به مالک اشتر شیوه نامه ای به شمار می رود که حکمرانی مطلوب را به طور جامع و دقیق تشریح می کند. اگر چه هر فراز و جمله این شیوه نامه جای بحث دارد؛ اما در این مجال به چند جمله بسنده می شود. امام در اواخر این فرمان به مالک در مقام یک فرمانروا هشدار می دهد که:
مبادا هرگز! با خدماتی که انجام داده ای بر مردم منت گذاری، یا آنچه را انجام داده ای بزرگ بشماری، یا مردم را وعده ای داده و سپس خلف وعده نمایی. منت نهادن پاداش نیکوکاری را از بین می برد و کاری را بزرگ شمردن نور حق را خاموش می کند و خلاف وعده عمل کردن خشم خدا و مردم را بر می انگیزاند که خدای بزرگ فرمود: دشمنی بزرگ نزد خدا آن است که بگویید و عمل نکنید.
مبادا هرگز! در کارى که وقت آن فرا نرسيده شتاب کنى، يا کارى که وقت آن رسيده سستى ورزى، و يا در چيزى که روشن نيست ستيزه‏جويى نمايى و يا در کارهاى روشن کوتاهى کنى، تلاش کن تا هر کارى را در جاى خود، و در زمان مخصوص به خود، انجام دهى.
مبادا هرگز! در آنچه که با مردم مساوى هستى امتيازى خواهى، و از امورى که بر همه روشن است، غفلت نداشته باش، زيرا به هر حال نسبت به آن در برابر مردم مسئولى، و به زودى پرده از کارها يک سو رود و انتقام ستمديده از تو باز مى‏گيرند... (فرازهای 85 تا 87 نامه به مالک اشتر).
این دستورالعمل از عواملی می گوید که سبب اعتماد و امید مردم نسبت به حاکمیت می شود؛ اعتماد و امیدی که در واقع سرمایه اصلی حاکمیت است. همچنین با ظرافت های اخلاقی عجین است؛ مانند اینکه منت گذاردن پاداش کار نیک را نابود می کند. در واقع خدمات صاحب منصبان منتی بر سر مردم نبوده، بلکه انجام وظیفه است و شاید این مردم هستند که منت گذارده و امورشان را به ایشان سپرده اند.
همچنین بزرگ شمردن کارها نور حق و حقیقت را خاموش می کند و به سود جامعه نیست که در امور انجام گرفته اغراق شود و آمار و اطلاعات خلاف واقع از عملکردها رواج یابد. مهم تر اینکه خلف وعده از شعارها و وعده هایی که صاحب منصبان به واسطه آن روی کار می آیند، دشمنی با خدا به حساب می آید. مانند تبلیغاتی که کاندیداهای مناصب مختلف با تکیه بر آن به هدف می رسند، اما بعد در قبال آن پاسخ گو نیستند. این تخلف از وعده، موجب عداوت  خدا  و مردم می شود.
شتاب زدگی در کارهایی که هنوز برای تکمیل، زمان می خواهد و یا سستی در انجام کاری که وقت آن رسیده، ستیزه و لجبازی در کارهایی که کارشناسی شده و روند آن روشن است، سرانجام خوشی ندارد و به زودی روزی میرسد که دوران هر صاحب منصبی سر آید و  پرده ها کنار می رود ...
 امید است تا در این شب های قدر و ایام سوگواری امیر مومنان، توفیقی در مرور هشدارها و توصیه های او داشته باشیم که شیعه بودن جز به معنای پیروی آگاهانه و مسئولانه نیست.  

Thursday, August 9, 2012

روز خبرنگار و دشواری ها

 نمی شود روز خبرنگار در سکوت بیاید و برود؛ باید گوشه ای از اینهمه تلاش و دشواری و آزادگی را به هر نحو ارج نهاد.
در جلسه شورای شهر روز سه شنبه با همین انگیزه ضمن تبریک این روز تاکید کردم که خبرنگاران وقایع موجود در جامعه را با وجود همه سختی‌ها منعکس می‌کنند. آنها نه تنها در تهیه خبر با سختي‌ها مواجه‌ مي‌شوند بلكه با بی‌مهری‌های بعد از تهیه خبر هم مواجه هستند. بر همین اساس وضعیت نشریات و روزنامه های مستقل دشوار است. به خصوص که قيمت كاغذ افزايش یافته و اين شرایط موجب شده تا فعاليت اين رسانه‌ها با مشكل مواجه شود.
همین طور به بازدیدی که هفته گذشته از یک خبرگزاری مستقل داشتم اشاره و تاکید کردم که از نزدیک شاهد مشکلات رسانه ها و ناشران در عرصه مطبوعات هستم. بنابراین از شورای شهر خواستم تا هر اندازه که می‌تواند به رسانه‌ها برای ادامه فعالیت اطلاع رسانی خود به منظور ارتقای سطح آگاهی جامعه کمک کند. این مساله باید توسط کمیسیون فرهنگی شورا به صورت جدی پیگیری شود تا اصحاب رسانه بتوانند مشکلات خود را مطرح کنند‌.
آقای مسجد جامعی هم در این مورد صحبت کرده و با اشاره به اینکه خبرنگاری جزو مشاغل سخت است، گفت: متاسفانه فعالیت خبرنگاری در کشورما به خبرنویسی تبدیل شده و با اعمال برخی محدودیت‌ها و سخت گرفتن بر خبرنگاران، حوزه ابتکار عمل از آنها سلب شده است.
آقای مسجدجامعی از تمامی فعالیت خبرنگاران به ویژه خبرنگاران حوزه شهری که به تولید اخبار متنوعی از حوزه شهر و شهروندی پرداخته اند تشکر کرد.
آقای مسجدجامعی که سال هایی را وزیر فرهنگ و ارشاد دولت آقای خاتمی بوده، پیشنهاد کرد خبرنگاران حوزه شهری همانند خبرنگاران حوزه سینما و کتاب، تشکلی برای خود تشکیل دهند.همچنین با اشاره به صندوق وام اصحاب رسانه خواهان کاهش زمان درخواست‌ دریافت وام خبرنگاران شد.‌
خانم دکتر آباد در این جلسه از افزایش ۵۰ درصدی اعتبارات صندوق خبرنگاران خبر داد و گفت: این درخواست را تهیه و برای موافقت ارسال کرده‌ایم که امیدواریم به تصویب برسد.

Monday, August 6, 2012

دینِ اجبار یا دینِ انتخاب

تدبر در قرآن (2)

ایمان زمانی برای انسان سودمند اسِت که مبداء و مقصد آن متکی بر تعقل، درک و انتخاب باشد. دین را نباید وسیله ای برای تحمیل عقیده به بشر قرار داد، بلکه دین و ایمان به آن، مقصد و هدفی است بر مسیر تفکر، مشاهده واقعیات تاریخی، اجتماعی و طبیعی و تجزیه و تحلیل آنها و البته پاسخ به ندایی درونی.
از سوی دیگر، هیچ جبری در دین وجود ندارد و ایمان امری کاملا انتخابی است. شاخص انتخابی بودن دین نیز خود نشانگر مبداء فکری و تعقلی ایمان است. به آیات 98 تا 100 سوره یونس توجه کنید:

چرا (اهالی) هيچ شهرى (به موقع) ايمان نياوردند که ايمانشان سودمند باشد، مگر قوم يونس كه چون (به موقع) ایمان آوردند، عذاب رسوا کننده را در زندگى دنيا از آنان برداشتیم و تا چندى آنان را برخوردار ساختيم (۹۸)

فَلَوْلاَ كَانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ فَنَفَعَهَا إِيمَانُهَا إِلاَّ قَوْمَ يُونُسَ لَمَّآ آمَنُواْ كَشَفْنَا عَنْهُمْ عَذَابَ الخِزْيِ فِي الْحَيَاةَ الدُّنْيَا وَمَتَّعْنَاهُمْ إِلَى حِينٍ ﴿۹۸
و اگر پروردگار تو مىخواست همه اهل زمین (جبراً) ایمان می آوردند (ولی پدیده اختیار را به انسان تفویض کرد)، آیا تو می خواهی مردم را وادار کنی که ایمان آورند؟ (۹۹)

وَلَوْ شَاء رَبُّكَ لآمَنَ مَن فِي الأَرْضِ كُلُّهُمْ جَمِيعًا أَفَأَنتَ تُكْرِهُ النَّاسَ حَتَّى يَكُونُواْ مُؤْمِنِينَ ﴿۹۹
چنین نیست که کسی جز بر (اساس) قانونمندی خدا ایمان آورد، و خدا پلیدی (و انکار) را بر کسانی قرار می دهد که خردورزی نمی کنند(۱۰۰)

وَمَا كَانَ لِنَفْسٍ أَن تُؤْمِنَ إِلاَّ بِإِذْنِ اللّهِ وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لاَ يَعْقِلُونَ﴿۱۰۰

قوم یونس از میان انکارکنندگان، به موقع متوجه اشتباه خود شد واستغفار کرد، ولی بسیاری دیگر چون حقیقت را درنیافتند یا از توان تفکر و تعقل خود بهره نبرند به انکار ادامه داده و هلاک شدند. این هلاکت، نتیجه انتخاب خود آنها بود. زیرا خداوند هیچ اجبار و اکراهی در هدایت، ایمان و دین قرار نداده است. علاوه بر تصریح قرآن کریم در آیه 256 سوره بقره که هر زور و اجباری را در دین نفی می کند و می فرماید: لاَ إِكْرَاهَ فِي الدِّينِ قَد تَّبَيَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَيِّ، در آیه 99 سوره یونس نیز می بینیم که می فرماید: «اگر خداوند می خواست همه اهل زمین جبراً ایمان می آوردند و آیا تو می خواهی مردم را به اجبار وادار به ایمان کنی؟»
این سئوال شاید خود تاکیدی بر این است که ایمان را نمی توان جبراً محقق ساخت. بلکه ایمان ارتباطی میان «قلب»، «انتخاب آزادانه فردی» و «خداوند» است. از همین روست که می فرمایدکسی جز براساس قانونمندی خدا ایمان نیاورده و خدا پلیدی را بر کسانی قرار می دهد که خردورزی نمی کنند.
اینکه ما در جامعه دیندار و اسلامی تصور کنیم می توانیم با توسل به اجبار، دستورات شرعی را اعمال کنیم، تصور درستی نیست. التزام به شریعت و ظواهر ملاک های ظاهری بوده، اما میزان حقیقی دینداری بدون لحاظ حق انتخاب و اختیار مشخص نمی شود و قضاوت نیز بر عهده خداوند است، نه به عهده مومنین و یا مردم.
بنابراین جهت گیری برنامه های آموزشی، تربیتی و سیاست های اجتماعی و فرهنگی باید فراهم کردن زمینه تعقل و تفکر در جامعه و تشویق برای بهترین انتخاب ها باشد.